འབྲི་རུ་སྐལ་བཟང་རྒྱལ་མཚན།
རྩོམ་སྒྲིག་ཁང་གི་དམིགས་ཡུལ།
གོ་ལའི་ཡང་རྩེར་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་གི་མཛེས་སྡུག་རྣམ་པར་བཀྲ་བའི་ཁ་བ་གངས་ཅན་ཡུལ་དུ་རྣམ་འབྱེད་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཕྱུག་པའི་རང་རེའི་མེས་པོ་གོང་མ་ཕ་མེས་བཀའ་དྲིན་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དཀའ་སྡུག་གི་ཁྲོད་ནས་ཚེ་སྲོག་གི་འགྲོ་གྲོན་བཏང་སྟེ་འབད་པས་བསྒྲུབས་པའི་ཕ་ནོར་ཞི་བསིལ་ཕན་བདེའི་འབྱུང་གནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང་། དེ་དང་འབྲེལ་བའི་རིག་གཞུང་ནི་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་མཚོན་པའི་བླ་སྲོག་གམ་ཟུངས་ཁྲག་དྭངས་མ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། མི་རིགས་གཅིག་འཚོ་གནས་ཐུབ་མིན་ནི་མི་རིགས་དེའི་རིག་གཞུང་དང་། རིག་གཞུང་གི་གཞི་རྟེན་སྐད་ཡིག་ལ་ཐུག་ཡོད། དེའི་ཚེ་སྲོག་གམ་ཟུངས་ཁྲག་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ནི་རྩོམ་རིག་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་འཁོར་རྒྱུག་ལ་ལྟོས་དགོས་པས། དེ་དང་བྲལ་ན་རྣམ་ཤེས་ཀྱིས་བོར་བའི་བེམ་རོ་བཞིན་གསོན་ཤུགས་ལྡན་པའི་བྱ་གཞག་ཅི་ཡང་བསྐྲུན་མི་ཐུབ། སྤུ་དང་རྔ་མ་བྱི་ནས་གོག་འགྲོས་རིམ་པས་ལངས་ཏེ། གོས་ཤིང་ལོ་གྱོན་ཞིང་ཟས་ཤིང་འབྲས་ལ་སྤྱོད་པའི་གདོད་མའི་སྤྲ་མི་དང་། རྡོ་ཆས་རྙིང་པ་ནས་རྫ་ཆས་སོགས་ད་བར་བཟོ་རྩལ་རིག་གནས་རིམ་གྱིས་གོང་འཕེལ་དུ་སོང་ནས། གྲོང་དང་ཁང་ཁྱིམ་ས་ཁོངས་དང་སྡེ་རིས་བཅས་གཅིག་གྱུར་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་ལམ་ལུགས་མེད་པ་ནས་ཡོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་ མགྱོགས་ཚད་མྱུར་བའི་ད་ལྟའི་ཚན་རིག་འཕེལ་ཤུགས་ཀྱིས་ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་གོ་ལ་ཧྲིལ་པོ་འདི་གཅིག་གྱུར་གྱིས་ཆུང་ཆུང་དུ་གྱུར་ཟིན་པ་མ་ཟད། ཉིན་རེ་བཞིན་སེམས་ཁམས་དང་ཁོར་ཡུག་འཕོ་འགྱུར་མི་སྡོད་པ་མཚོ་ཀློང་བརྡོལ་བ་ལྟ་བུའི་འགྱུར་འགྲོས་དུས་ཀྱི་རླབས་ཕྲེང་བརྩེགས་པའི་སྤྱི་ཚོགས་འདིའི་ནང་སྔར་མུས་བཞིན་གུ་དོགས་ཀྱི་བསམ་བློའི་འདུ་ཤེས་མ་དོར་བ། རང་སྣང་དག་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་ཙམ་ལ་མགོ་བོ་འཁོར་ནས་བསྡད་པའི་ཉེར་ལེན་གྱིས་དུས་རབས་འདི་ལྟར་སླེབས་ཀྱང་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཁབ་དང་ཙག་སྒྲ་ཙམ་ཡང་བཟོ་མི་ཤེས་པ་འདིས་དུས་རབས་ཀྱི་རྗེས་ཟིན་མེད་པར་དྲན་སྐུལ་དང་ར་སྤྲོད་བྱས་ཡོད། ད་ནི་ང་ཚོས་རྗེས་ལུས་དང་གོད་ཆག་གི་ཀློང་ནས་མགོ་བོ་དགྱེ་སྟེ། མི་རིགས་གཞན་དང་དཔུང་པ་མཉམ་གཤིབ་ཀྱིས་གནའ་དེང་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་གཤོག་ཡངས་བསྐྱེད་ནས། དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་གི་མཁའ་དབྱིངས་སུ་ནམ་འཕང་གཅོད་རྒྱུ་ལས། གངས་རིས་བསྐོར་བའི་དག་ཞིང་དུ་དག་སྣང་ཁོ་ན་བསྒོམས་ནས་ཨུ་ཚུགས་ཀྱིས་ཟུར་སྡོད་བྱེད་ས་གཏན་ནས་མེད། དེར་བརྟེན་འཛམ་གླིང་མི་སྡེའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འགྱུར་འགྲོས་ལ་ཁ་ཕྱོགས་ནས། འགྲོ་བ་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་དང་ཁ་འབྲལ་ཐབས་མེད་པའི་ཚན་རིག་དང་། ཁྲིམས་ལུགས། ས་ཁམས། དཔལ་འབྱོར། སྤྱི་ཚོགས་རིག་གནས་སོགས་ཀྱི་ལེགས་ཆ་བསྡུ་ལེན་གྱིས་ནང་འདྲེན་བྱས་ནས་གསར་གཏོད་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་བྱ་གཞག་ཅིག་ངེས་པར་དུ་བསྐྲུན་དགོས་པ་དེ་ཡིན། དེ་ཡོང་བ་ལ་མི་རིགས་རང་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་རྨང་གཞི་སྲ་བརྟན་དར་སྤེལ་གཏོང་དགོས་པས། རྩོམ་རིག་སྒྱུ་རྩལ་ནི་མེད་དུ་མི་རུང་བ་དེའི་ཐབས་ལམ་ཉག་གཅིག་ཡིན་པར་སོང་། རྩོམ་རིག་གི་ལམ་དུ་མ་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་བསྐུལ་འདེད་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་དང་། ཞུགས་པ་རྣམས་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གྱིས་རྣམ་དཔྱོད་ལས་འཁྲུངས་པའི་སྡེབ་ལེགས་ཚིག་གི་སྙན་འགྱུར་ཚངས་སྲས་ལྷ་མོའི་འཕང་འགྲོའི་རྒྱུད་ལས་དྲངས་པའི་རྩོམ་རིག་གཏམ་གྱི་དགའ་སྟོན་སྤེལ་བའི་གར་སྟེགས་ཤིག་ཡོང་བར་དམིགས་ཡུལ་དུ་བཟུང་ཡོད།
རང་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཉམས་པ་སླར་གསོ་དང་མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་གཏང་དགོས་པ་ནི་ཚོགས་པ་དང་ལུང་ཚན། དེ་བཞིན་མི་རེ་ངོ་རེའི་ཕྲག་ཏུ་བབ་པའི་ལྡོག་མེད་ཀྱི་ལས་འགན་ཞིག་ཡིན་པར་བརྟེན། ཁ་སྟོང་ནང་གི་ལྕེ་སྟོང་། །
ལག་སྟོང་ནང་གི་ཕྱག་རྒྱ། །ཞེས་པའི་དཔེ་ལྟར་མ་སོང་བ་འཇོན་ཚོད་ནུས་ཚོད་ཀྱིས་རང་འཁྲིའི་ལས་འགན་ཕྲག་ཏུ་ཁུར་ཏེ་རྣམ་དཔྱོད་རོལ་པའི་མཚོ་ཆེན་མང་ཐོས་ནོར་བུའི་གཏེར་གྱིས་ཡོངས་སུ་གང་བ་སྐུ་གཤེགས་དམ་པ་དགེ་བཤེས་སྐལ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་ནམ། འབྲི་སྐལ་བཟང་ལགས་དང་། དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པ་ངག་དབང་བསྟན་པ། བློ་བཟང་ལྷུན་གྲུབ། ཕྲན་བཅས་རྩོམ་སྒྲིག་པ་མི་བཞིས་སྣེ་ཁྲིད་འོག་རྣམ་དཀར་ལྷག་བསམ་གྱི་འོ་མཚོ་གྱེན་དུ་འཕྱུར་བའི་རང་རིགས་སེར་སྐྱ་རྣམས་ཀྱིས་དཔལ་འབྱོར་གྱི་འཁོས་ཀ་ཞན་ཡང་གཏོང་ཕོད་ཀྱི་ལག་སྲིང་པ་དང་། རྩོམ་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རྩོམ་ཡིག་གི་རྒྱབ་སྐྱོར་འོག་རོགས་ཕན་ལྷག་བསམ་ཕྱར་གྲུ་མཉམ་འདེགས་ཀྱིས་མེད་པ་ནས་ཡོད་པ་དང་། ཡོད་པ་ནས་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་ལ་སོན་པའི་ཆེས་རིན་ཐང་ཆེ་ལ་དོན་སྙིང་ལྡན་པའི་དང་བླང་རང་དབང་གི་སྒོ་ནས་ནགས་ལྷ་རྩོམ་སྒྲིག་ཁང་འདི་བཞིན་རབ་བྱུང་བཅུ་བདུན་ས་མོ་གླང་གི་ལོ་ཁྲུམས་སྟོད་ཟླ་བའི་དཀར་ཕྱོགས་རྒྱལ་བ་གསུམ་པ་སྟེ། ཕྱི་ལོ་༢༠༠༩ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༢ ཉིན་དངོས་སུ་གསར་འཛུགས་བྱས་ཡོད།
རྩོམ་སྒྲིག་ཁང་གི་མིང་།
ནགས་ལྷ་རྩོམ་སྒྲིག་ཁང་། ནགས་ལྷ་རྩོམ་སྒྲིག་ཁང་ཞེས་པའི་ནགས་ལྷ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། སྟག་ཕུ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོའི་ཨར་གཞས་ལས། ཡུལ་གཅིག་ནགས་ཤོད་ལུང་པ་སྦས་པའི་ཡུལ། །ལྷ་གཅིག་ནགས་ལྷ་ཛམྦྷ་སྦས་ཡུལ་སྐྱོངས། །ལུས་དང་དྲི་མ་ཇི་བཞིན་འབྲལ་བ་མེད། །ཅེས་པ་ལྟར་ཡོངས་གྲགས་སུ་མདོ་ཁམས་ནགས་ཤོད་སྦས་ཡུལ་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་གྱིས་སྡོང་གྲོགས་འཕྲིན་ལས་དུས་ལས་མི་ཡོལ་བ་མངའ་བའི་ཡུལ་ལྷ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་གྱི་ཡོད་པས་ལུང་པ་སྤྱིའི་ངོ་བོ་མཚོན་པ་བྱས་ནས་ནགས་ལྷ་ཞེས་པ་དང་། རྩོམ་སྒྲིག་ཁང་ནི་ལས་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་མཚོན་པར་བྱས་ནས་ནགས་ལྷ་རྩོམ་སྒྲིག་ཁང་ཞེས་བཏགས།
ནགས་ལྷ་རྩོམ་སྒྲིག་ཁང་གི་ལས་རྟགས།
ལས་རྟགས་ནི་ཚོགས་སྡེ་སོ་སོའི་ལས་རིགས་ཀྱི་ཐུན་མིན་ངོ་བོ་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་རྟགས་ཤིག་ལ་ལས་རྟགས་ཟེར་བ་བཞིན། དབུས་ཀྱི་པད་སྡོང་ལོ་འདབ་རྒྱས་པས་ནགས་ཤོད་སྨན་ལྗོངས་ཕྱུག་མོ་ཞེས་རྩི་ཤིང་སྨན་རིགས་ནགས་ཚལ་གྱིས་གང་བའི་ཡུལ་གྱི་བཀོད་པ་མཚོན། པད་མའི་སྟེང་གི་རྡོ་རྗེས་གསང་བའི་བདག་པོ་དཔལ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེའི་རྣམ་པར་རོལ་པ་ནགས་ལྷ་ཛམ་བྷ་མཚོན་པས་ལུང་པ་སྤྱིའི་ངོ་བོ་མཚོན། རྡོ་རྗེའི་གཡས་ཀྱི་པད་སྡོང་གི་ངང་པ་སེར་པོ་མགྲིན་པ་གཉིས་དང་ལྡན་པས་གནའ་དེང་སྨྲ་བའི་སེར་མོ་བ་མཚོན། གཡོན་གྱི་ནེ་ཙོ་མགྲིན་པ་གཉིས་ཅན་གྱིས་གནའ་དེང་ཟུང་དུ་སྨྲ་བའི་སྐྱ་བོའི་སྡེ་མཚོན། དར་དཔྱངས་དཀར་པོས་དམ་ཚིག་གཙང་མ་དར་དཀར་ཡུག་གཅིག་གིས་ཁྱབ་པར་མཚོན། པད་སྡོང་འོག་གི་ཆུ་བོས་ནགས་ཤོད་འབྲི་རུའི་གཞུང་རྒྱུད་ནས་འབབ་པའི་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་རྒྱལ་མོ་དངུལ་ཆུ་མཚོན་ཡོད།
རྩོམ་སྒྲིག་ཁང་གི་ངོ་བོ།
རྩོམ་སྒྲིག་ཁང་འདི་བཞིན་སྐྱེས་སྦྱངས་ཡོན་ཏན་གྱི་ལང་ཚོ་དར་བའི་སྨྱུག་ཐོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་དཔྱོད་རིག་པའི་རྩལ་ལས་འཁྲུངས་པའི་གངས་ཅན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གཏམ་གྱི་དགའ་སྟོན་སྤེལ་པའི་གར་སྟེགས་ཤིག་ཡིན་ལ། འདི་ནི་ཚངས་སྲས་ངག་གི་དཔལ་མོའི་འཕང་འགྲོའི་རྒྱུད་ལས་དྲངས་པའི་སྙན་ཚིག་སྒྲ་ཡིས་སྐྱེ་དགུའི་ཡིད་དབང་འགུག་པའི་རྩོམ་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཁམས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་གསལ་བའི་མེ་ལོང་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། འདི་ནི་ཐོས་པའི་ལུས་ལ་བརྩོན་པའི་གཤོག་ཡངས་བསྐྱེད་དེ་མཁས་པའི་ནམ་འཕང་གཅད་སའི་ཤེས་བྱའི་མཁའ་དབྱིངས་ཤིག་ཡིན་ལ། འདི་ནི་སྡེབ་སྦྱོར་ལུས་ལ་ཚིག་རྒྱན་གོས་ཀྱིས་སྤུད་པའི་རྩོམ་ལུས་ཀྱི་སྒེག་ཆོས་ངོམ་སའི་ཁྲོམ་སྟེགས་ཤིག་ཀྱང་ཡིན། འདི་ནི་ཤེས་རིག་གི་ས་བོན་གྲུང་པོ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་བསྐྱེད་བསྲིང་བྱས་ཏེ་སྦྱང་འབྲས་ཀྱི་རོ་བཅུད་སྨིན་སའི་ཞིང་ས་ཞིག་ཡིན་ལ། འདི་ནི་གནའ་རབས་མེས་པོའི་ཤུལ་བཞག་གི་སྙིང་ནོར་དང་། དེང་རབས་ཚན་རྩལ་གསར་ཐོན་གྱི་སྙིང་བཅུད་ལེན་སའི་ལེགས་བཤད་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། འདི་ནི་དུས་བབ་ཀྱག་ཀྱོག་གི་ཟློས་གར་རྒྱང་ལྟ་ལས་བརྒལ་ཏེ་སྤྱི་ཚོགས་འགྱུར་འགྲོས་དང་འཚམས་པའི་སྣེ་ཁྲིད་ཀྱི་ལམ་མཁན་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། འདི་ནི་ཕན་ཚུན་རོགས་རམ་དང་བསམ་ཚུལ་སྤེལ་རེས་བྱ་སའི་ཁོར་ཡུག་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་ལ། འདི་ནི་གཞོན་སྐྱེས་བློ་གསལ་རྣམས་བརྡ་སྤྲོད་ཀྱི་མགྱོགས་འགྲོ་བདེ་བར་བཞོན་ཞིང་ལྔ་རིག་གི་བང་ཁ་འགྲན་སའི་ཐང་ཆེན་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། མདོར་ན་འདི་ནི་ཤེས་བྱའི་མཁའ་དབྱིངས་སུ་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་འཇུག་པ་གློག་ལྟར་མྱུར་བའི་བློ་གསལ་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ཁ་བ་གངས་རིའི་སྐད་ཡིག་བཀོལ་སྤྱོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན།